Në tri ditët e fundit ka ndodhur një escalacion i paprecedentë në konfliktin Iran–Izrael. Sipas raportimeve, Israel Shërbimi Kanadez i Informacionit Ushtarak (#Operacioni “Rising Lion”) sulmoi më shumë se 100 objektiva iraniane, duke përfshirë bazat ushtarake, infrastruktura bërthamore, dhe figura të larta të regjimit, si gjeneralët Salami dhe Bagheri—duke shkaktuar qindra vdekje edhe në mesin e civilëve
Në përgjigje, Irani goditi Tel Aviv, Jerusalem, Bat Yam e zona të tjera me raketa balistike dhe drone, duke shkaktuar të paktën 13 vdekje dhe mbi 100 të plagosur në Izrael—mes tyre gra, fëmijë dhe persona civilë .
Izraeli është përpjekur të dëmtojë strukturat ekonomike iraniane, duke goditur p.sh. depot e naftës dhe rafineri në jug të vendit dhe zonën e Teheranit. Kjo ka shkaktuar një mungesë të menjëhershme të prodhimit dhe çmimi global i naftës ka shënuar rritje .
Ndërkaq, në SHBA, Presidenti Trump ka hequr dorë nga një plan për likuidimin e udhëheqësit suprem iranian, por ka paralajmëruar se Uashingtoni nuk do të tolerojë sulme mbi interesat e veta në rajon . Ndërkaq, Bashkimi Evropian ka thirrur një mbledhje urgjente për të adresuar krizën, duke bërë thirrje për ndalimin e përshkallëzimit dhe ri-nisjen e dialogut .
🌍 Reagime dhe pasojat ndërkombëtare
- SHBA dhe G7 kanë dislokuar burime rezervë në rajon, duke ndjekur nga afër situatën.
- Çmimet e naftës u rritën me më shumë se 7%, ndërsa pasiguritë ekonomike në rajon e thelluan pasigurinë globale .
- OKB, Turqia, Franca dhe Gjermania po kërkojnë frenim dhe angazhim drejt diplomacisё.
🔮 Çfarë pritet më tej?
- Përshkallëzimi i konfliktit – deklaratat e të dyja palëve dhe sulmet që mund të vijojnë japin shenja për zgjerim.
- Mundësi për dialog – ndërhyrjet ndërkombëtare mund të çojnë në de-eskalim gradual.
- Presion për stabilitet ekonomik – ndikimi në çmimet e naftës dhe stabilitetin financiar global kërkon kontroll urgjent.
- Roli i SHBA – ndërhyrja amerikane mund të jetë çelësi për ndalimin e një konflikti të madh.